In mijn eigen bewogen zoektocht naar geluk volgde ik verschillende coaching opleidingen in binnen- en buitenland tot Life Coach en Relatiecoach en startte ik mijn eigen coaching praktijk Human Excellence. Als ondernemer en expert gezinsgeluk begeleid ik nu ambitieuze ondernemers die verlangen naar evenveel geluk thuis als succes in hun zaak.

In mijn coaching gesprekken gaat het vaak over bewust ouderschap, waar vrijheid en verantwoordelijkheid hand in hand gaan en waar ouders leren om grenzen te stellen en naar zichzelf te kijken. Ik ga - net zoals de Supernanny toen - enkel met ouders aan de slag. Aan het einde van deze tekst zal je ook begrijpen waarom. Alles wat ik aanreik, is gebaseerd op kennis en ervaring.

Een kind dat lastig doet of storend gedrag vertoont, doet dat vanuit een behoefte, die niet ingevuld geraakt. Een kind begint niet te wenen of te roepen omdat hij of zij dat leuk vindt. Net zoals wij als volwassenen ook niet zeggen: ik ga eens lekker andere mensen pesten of uitmaken. Een volwassene begint te roepen als hij of zij zich niet gehoord voelt. Een volwassene is verdrietig als hij of zij zich niet begrepen voelt. Dat is bij een kind net zo. Het storend gedrag is een foute of wanhopige manier om alsnog te krijgen wat het kind wil of nodig heeft.

Als jouw kind een bepaald label of stoornis heeft (ik denk aan ADHD, ADD, ASS, HSP), dan ben je al gewoon om te gaan zoeken naar hoe je daarmee het best kan omgaan. In dat opzicht ben ik voorstander om een label te gebruiken. Als je door die inzichten beter kan omgaan met je kind, vind ik dat een pluspunt. Een label dient niet om te accentueren dat je kind abnormaal is.

Ik geloof dat kinderen gelukkig zijn als hun behoeften vervuld zijn.

Naast de basisbehoeften van elke mens, zoals eten en slapen, heeft elk kind nood aan liefde, tijd en aandacht van zijn of haar ouders. Hoe kan je dat concreet invullen?

Daarnaast heeft een kind het ook nodig om:

• zichzelf te mogen zijn (vrije meningsuiting) 
• geaccepteerd te zijn zoals het is
• graag gezien te zijn
• liefdevol verzorgd te worden
• zich te amuseren en zich te ontplooien
• zich gesteund te voelen
• zich veilig te voelen (privacy, voorspelbaarheid)

Wil je storend gedrag voorkomen, geef je kind dan genoeg van bovenstaande zaken.

Als je het ouderschap ziet als een spelletje voetbal, dan hebben we nood aan een doel, regels en een scheidsrechter.

Het doel voor het kind is om liefde, tijd en aandacht te krijgen van zijn ouders. Dat is de behoefte van elk kind. Een ouder kind zal zich ook willen ontwikkelen en met vrienden willen weggaan. Het doel voor de ouders is om in harmonie samen te leven en gelukkige en gezonde kinderen in de wereld te zetten, die zelfstandig en veerkrachtig zijn en mee kunnen in de maatschappij, die ook vol regels zit. Kinderen die in het gezin nooit regels gehad hebben, kunnen later heel moeilijk om met gezag en autoriteit.

Overal waar je regels tegenkomt, kan je zoeken naar het hoger doel dat je bereikt dankzij die regels. Zo zorgen de verkeersregels ervoor dat we ons veilig en vlot kunnen verplaatsen op de weg. Als je dat hoger doel ziet, zie je dat de regels wel degelijk nut hebben. Net zoals in voetbal geven regels ook grenzen aan: het duidt een kader of structuur aan. Regels zorgen voor duidelijkheid: wat mag wel en wat mag niet? Als je je houdt aan de regels, als je binnen het kader blijft, dan is alles voorspelbaar, dan weet je wat er gaat komen. Dat geeft een houvast en een veilig gevoel: weten dat je nooit gestraft zal worden als je je houdt aan de regels. Regels zorgen ervoor dat er geen veronderstellingen of verwachtingen gemaakt worden. Die 2 woorden leiden bijna altijd tot teleurstellingen of frustraties.

In het ouderschap zullen we dus regels in opvoeding opstellen, die ons helpen om onze doelen te bereiken. Je zal dus regels willen opstellen rond schermtijd, rond het uur om te gaan slapen, rond eten en tafelmanieren, rond respect en omgang met anderen, rond klusjes en taken, enz. Sta stil bij wat je wil bereiken als ouder en wat gezond is voor het kind.

Voorbeeld: regels rond het slaapuur dienen om het kind de slaap te geven, die het nodig heeft; regels rond schermtijd dienen om het kind niet verslaafd te laten worden en om het ook de nodige tijd aan andere dingen te laten besteden.

En de scheidsrechter, dat ben jij als ouder. Jij dient erop toe te zien dat de regels die opgesteld werden, te allen tijde nageleefd worden. Ook als je moe of gestrest bent. Als je met 2 bent, zorg er dan voor dat jullie samen de regels opstellen en allebei akkoord gaan met de regels, zodat de ene ouder de andere nooit ondermijnt. De regels zijn alleen nuttig als ze ook echt nageleefd worden.

Een gouden regel in opvoeding is om consequent te zijn. Een JA is een JA, een NEE is een NEE. Als een JA ineens een NEE wordt, voelt het onveilig en onvoorspelbaar voor het kind. Het kind gaat dan – terecht – heel lastig worden. Als een NEE na lang zagen toch een JA wordt, is het hek van de dam. Als kinderen voelen dat jouw beslissing kan beïnvloed worden door hun gedrag, dan zullen ze dat meer gaan doen, zeker als het in hun voordeel uitdraait.

Daarom is het heel belangrijk om een beslissing te nemen die onveranderlijk is en waar je helemaal achter staat. Dan zal het kind voelen dat het geen zin heeft om te discussiëren of te zagen. En zo wordt ouderschap een pak gemakkelijker.

Hoe neem je nu de juiste beslissing, ook als het snel moet gaan? Deze 4 stappen kunnen je helpen.

Ik geloof dat een (jong) kind redelijk puur en onschuldig is. Bijna nooit heeft een kind slechte intenties. En kinderen zijn meester om in het hier en nu te leven. Het ene moment hoor je ze roepen en zijn ze boos; het volgende moment hoor je ze schaterlachen en zijn ze blij. Niks ego...

We kunnen er veel van leren! Ik neem je even mee...

Als je als ouder roept als je boos bent, zal het kind dat ook doen. Grijp je naar een sigaret als je stress voelt, dan leert je kind dat roken oké is. Daden zeggen veel meer dan woorden. Een puber kan je niets meer wijsmaken. Als je dus een bepaald gedrag ervaart bij je kind dat je niet oké vindt, kijk dan eerst eens bij jezelf. De kans is groot dat de ouders het ook op die manier doen.

Als je inziet dat kinderen hun ouders imiteren, kan je dit gebruiken als een spiegel.

Kinderen die ruzie maken, laten zien aan hun ouders dat er tussen hen ook een conflict speelt, misschien zelfs onuitgesproken en onder de radar. Kinderen zijn via een onzichtbare navelstreng verbonden met hun ouders. Dat betekent dat ze naadloos aanvoelen wat de ouders voelen. Zo kunnen ze het aanvoelen als de ouder verdrietig is, boos is of stress ervaart. Ze weten natuurlijk niet waarom dat zo is en ze kunnen dit niet oplossen. Maar ze voelen wel de druk van de onverwerkte gevoelens. En daarvoor hebben ze een uitlaatklep nodig. Sommige kinderen zijn heel braaf op school om thuis heel onhandelbaar te zijn. Op school voelen ze zich veilig, kunnen ze kind zijn en ervaren ze rust. Thuis voelen ze een enorme druk, die ze niet kunnen plaatsen en dat uit zich in onhandelbaar gedrag. Het kind weet geen blijf met de onrust in zichzelf. Het kan ook omgekeerd: dat het kind thuis heel braaf is en op school onhandelbaar. Dan wil het kind de ouders thuis niet nog meer belasten en komt het er op school allemaal uit.

Vanuit een liefdevolle intentie willen ouders hun kind sparen en beschermen. Ze willen het kind weghouden van conflicten en negatieve emoties zoals verdriet en boosheid. Net daardoor geraakt het kind in de knel: het voelt iets anders dan wat het wordt wijsgemaakt.

Als je verdrietig bent, vertel er dan gewoon over. Doe je dat niet, zal het kind verward geraken over wat het voelt (ouder is verdrietig) en wat het te horen krijgt (er is niets aan de hand). Zo leert het kind dat het niet kan vertrouwen op zijn of haar gevoel. Wat een zonde! Je zou bv. kunnen zeggen “Ik voel me verdrietig / ik heb de laatste tijd zoveel werk dat ik er echt stress van heb / ik weet het allemaal niet meer. Daar kan jij niets aan doen. Ik los het wel op.” Op die manier bevestig je wat het kind al aanvoelde, maar tegelijk ook dat het niet zijn of haar fout is én dat jij het als ouder zal oplossen. Zo neem je de druk weg bij het kind.

Door het kind weg te houden van conflict en negatieve emoties kan het kind niet leren hoe het daarmee dan zelf moet omgaan.

Als je alles hierboven goed gelezen hebt, is het duidelijk dat je als ouders heel veel kan doen aan jezelf om het probleem bij je kind weg te halen. Het was om te beginnen al niet zijn of haar probleem. Als je je kind in therapie stuurt, geef je (onbewust) mee dat het kind een probleem heeft, dat er iets mis is. Zeker als je zelf als ouder nog nooit in therapie geweest bent, is dat wel een heel zwaar signaal. Je vraagt aan je kind om jouw probleem op te lossen.

Als je niet kan praten met je kind/tiener, leer het dan. Als je niet weet hoe je met conflict of negatieve emoties moet omgaan, leer het dan eerst zelf, zodat je het kan leren en voorleven aan je kind.

Laat me duidelijk zijn. Hulp zoeken bij de juiste hulpverleners kan ik zeker aanmoedigen. Geef dan zelf het voorbeeld en doe er normaal over. Net zoals je naar de dokter gaat, als je lichamelijke pijn hebt, kan je spreken over een coach of therapeut, als je mentale hulp kan gebruiken.

Als je alles hierboven goed gelezen hebt, weet je nu dat je kind nooit lastig is zonder reden. In plaats van boos te worden, wens ik je toe dat je nieuwsgierig op zoek gaat naar de oorzaak van het lastige gedrag. Misschien kan je er volgende keer zelfs op anticiperen!

Je weet ook dat je kind houdt van liefde, tijd en aandacht van jou. Hiervan kan je nooit teveel geven. Geef alles wat je kan en geef nooit op.

Als ouder is het heel belangrijk om het kader aan te geven waarbinnen het kind vrij kan bewegen. Stel enkele goeie regels op die het gezin helpen naar harmonie in het samenleven. En wees consequent om die regels te handhaven. Zo bouw je veiligheid en vertrouwen op.

Geef als ouder steeds het goeie voorbeeld aan je kind. Lukt dat niet altijd? Dat is oké, want je bent zelf ook maar een mens en we maken allemaal fouten. Het is leerrijk voor je kind om te zien hoe je omgaat met fouten. Neem je verantwoordelijkheid en zet je fout recht.

Ik wens je heel veel succes toe, zodat je het ouderschap kan beleven met gemak en plezier. Vergeet niet om het kind in jezelf ook naar boven te halen en veel plezier te beleven samen met je kind!